Brave 1: Ukrayna Askerlerinin Öldürdükleri Rus Asker Başına Puan Kazandıkları Bir Ödül Sistemi Oluşturuldu

Ukrayna hükümeti ve askeri uzmanların bir araya gelerek oluşturduğu “Brave 1” adlı proje, Ukrayna askerlerinin kendilerinden askeri güç açısından oldukça üstün olan Rus askerlerine karşı savaşlarında Ukrayna ordusunu daha avantajlı hale getirmek için tasarlandı. Brave 1, Ukrayna askeri birlikleri ve askerlerinin öldürülen Rus asker ve etkisiz hale getirilen ekipman başına puan kazanmasını içeriyor. Ayrıca projeye göre hedefin stratejik değeri, askerlerin aldığı puanı belirtiyor.

18 Mart 2014 tarihinde Rusya’nın Kırım’ı resmen ilhakının ardından 24 Şubat 2022 günü başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı, üç yıldan fazla süredir gündemde. Rusya ordusunun taarruzuyla başlayan savaşta Ukrayna askeri birliklerinin dezavantajlı konumda oluşuna bir çözüm olarak sunulan Brave 1 projesi, detaylı bir puanlama sisteminden oluşuyor. Ukrayna Dijital Dönüşüm Bakanı Mikhaylo Fedorov’un oluşturduğu e-puan sisteminde ana hatlarıyla; bir tanka hasar verilmesi 20 puan, bir tankın imhası 40 puan ve bir çoklu roketatar sisteminin imhası 50 puan değerinde. Bu imha ve hasarların her biri videoya alınıyor ardından ise gerekli hesaplamalar yapılıp asker başına belirli bir puan veriliyor.

Önemli olanın kaliteli veri, savaşın matematiği ve sınırlı kaynakların daha verimli kullanılmasının öğrenilmesi olduğunu savunan Ukrayna Dijital Dönüşüm Bakanı Mikhaylo Fedorov‘un açıklamasına göre bu puanlama sistemi, amacına uygun olarak askerlerin motivasyonunu artırıyor. Ancak askerlerin bu konudaki fikirleri farklılık gösterebiliyor. Bazı askerler bu sistemi desteklediklerini belirterek e-puan sisteminin kaybettiklerinin telafi edilmesi konusunda etkili bir yöntem olabileceğini belirtiyor. Ordunun üç yıldan fazla süren bu savaşta dezavantajlı konumda olmaktan dolayı bitkin ve yorgun olmasının bu sistemle aşılabileceğini savunan askerlerin aksine temel sorun olan motivasyonun bu yöntemle çözülmediğine inanan askerler de var. Kendisini Dimitro olarak tanıtan bir asker, askerlerin puan kazanmak için önceden devre dışı bırakılmış bir Rus aracına kasıtlı olarak saldırdıklarını veya birbirlerinin hedeflerine saldırdırarak kendi aralarında da bir çatışma başlattıklarını aktardı. Sistemi ahlaki olarak da doğru bulmayan Dimitro, sistemi “ölüm dahil her şeyi kara dönüştürmeye yönelen zihniyetin bir parçası” olarak nitelendirdi.

E-puan sisteminin derinlerine inildiğinde isabet ve imha olarak iki kategorinin olduğu görülüyor. Bu iki kategori farklı miktarda puan kazandırıyor. Bir Rus askerini teslim olmaya teşvik edip yakalamak askerlere, bir Rus askerini öldürmenin 10 katı puan kazandırıyor. Ayrıca Rus askerlerinin saklanma ve siper konusunda gelişmiş olması, e-puan sisteminin de askerlerin başarısıyla birlikte daha çok geliştiğini gösteriyor. Örneğin, Moskova’nın yaya veya motosikletli keşif birliklerini daha yaygın olarak kullanması bir askeri öldürmenin değerinin artmasına sebep oluyor. Bu sebeple de 1 askerin öldürülmesi önceden 2 puan kazandırırken şimdi 6 puan kazandırıyor. Askerlerin düşmana verdiği her hasar veya imhanın puana dönüştürüldüğü, askerlerin savaştaki başarısını artırmak amaçlı oluşturulan Brave 1 projesini etkili yapan ana faktörlerden biri de birliklerin puanlarını nakit paraya çevirip ihtiyaç duyulan ekstra ekipmanı almak için kullanabilmeleri. Sistemin gelişmesiyle birlikte geleneksel askeri teçhizat tedarikinin yanında “Brave 1 Pazarı” oluşturuldu. Brave 1 Pazarı; insansız hava aracı, insansız kara aracı ve bunların parçaları gibi birçok askeri ürüne erişimi sağlıyor.

Bu e-puan sistemi, dolaylı olarak Ukrayna’nın insansız hava aracı savaşının bir ekrandan gözlemlenebilmesini de sağlıyor. Asker veya birlik başına düşen puanın hesaplanması adına alınan video kayıtları, savaşın gözlemlenebilmesine ve sosyal medya platformlarında bu görüntülerin yayınlanabilmesine kapı aralıyor. Dünyanın dört bir yanından binlerce insan, savaşın zorlu şartlarını yayılan video kayıtlarından izleyebiliyor.

Ukraynalı askerlere 3 buçuk yıldır süren bu savaşta bir motivasyon kaynağı olmak amacıyla tasarlanan Brave 1 projesi, farklı kişiler tarafından farklı yorumlanabiliyor. Proje, ahlaki açıdan problemli olarak nitelendirilebilse de savunma pozisyonunda olan yorgun ve bitkin Ukrayna ordusunun savaşta avantajlı bir konuma gelmesi için etkili bir çözüm olabilir.

Deren İlbeyi ve Şahika Derin Türüt tarafından editlendi.