Son dönemlerde Türkiye’de girişimcilik alanında yapılan yeni çalışmalar, atılımlar girişimcilik alanına olan ilginin büyük ölçüde artmasına katkı sağladı. Bildiğiniz üzere bir girişimi planlamak, hayata geçirmek, tanıtmak kolay süreçler değil. Bunları başarmak için uzun ve yorucu yollardan geçmek gerek. Bu yazımızda girişimleriyle birçok kişiyi, bölgeyi etkilemiş olan ünlü Türk girişimcileri inceleyeceğiz.
Eren Bali
Girişimci ve mühendis Eren Bali, Udemy'nin kurucusudur. Aynı zamanda Forbes'in 30 yaş altı girişimcileri listelediği ‘’30 Under 30’’ listesinde yer almayı başarmıştır. Udemy girişiminden sonra 2015 yılında Tom Berry ile Carbon Health'i kurdu. Bu gibi başarıların ardından 2017 (Nisan) yılında Forbes dergisinin kapağında yer aldı.
Udemy, öğrencilerden yetişkinlere birçok alanda profesyonel eğitmenler aracılığı ile eğitim veren bir platformdur. Eğitmenler tarafından oluşturulan kurslar sayesinde 40 milyondan fazla öğrenci çevrimiçi şekilde istedikleri alanlarda kendilerini geliştirme imkânı elde etmiştir. Kapsamlı kurs seçkileri ile öne çıkan Udemy’de 210.000’den fazla kurs bulunmakta.
Udemy Nasıl Kuruldu?
Platformun fikrinin oluşmaya başlama aşaması lise yıllarında oldu. Üniversite sınavına hazırlanırken yararlandığı siteler sayesinde kendinde eğitimde fırsat eşitliği yaratabileceğine dair bir fikir oluşmaya başladı. Yaratıcılığının yanında akademik bir başarıya da sahip olan Bali, lisede katıldığı Uluslararası Matematik Olimpiyatları’nda dereceye girdi. Bu derecenin ardından aralarında Harvard’ın da bulunduğu köklü okullardan aldığı kabulleri, teklifleri reddetti ve eğitim hayatına ODTÜ’de devam etme kararı aldı. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünü kazanan Eren Bali, üniversitede katıldığı Bilgisayar Topluluğu ile kendini daha da geliştirdi. 2005 yılında Bilgisayar Mühendisliği ve Matematik bölümlerinde çift anadal yaparak üniversiteden mezun oldu.
Eren Bali’nin ilk girişimi 2008 yılında gerçekleşti. KnowBand adındaki canlı yayın tabanlı bir eğitim platformu başlatsa da başarılı olamadı. Bu başarısızlığın ardından girişimlerine devam etti.
Udemy ise 2010 yılında Oktay Çağlar ve Gagan Biyani ile birlikte kuruldu. Fakat proje için Türkiye’de finansal bir destek bulamamaları sebebiyle Silikon Vadisi’nin yolunu tuttular. Finansal destek ararken tam 57 yatırımcıdan red aldılar. Çünkü yatırımcılar Eren Bali’nin aksine sertifika vermeyen eğitim programlarının tercih edilmeyeceğini düşünüyordu. Uzun süreli emekler sonucu arayışları yanıtsız kalmadı ve bir yatırımcı buldular. Projeye destek verecek bu yatırımcı Amerikan şirketi Yelp’in CEO’su Jeremy Stoppelman’dı. Tabii destek bir kişiyle kalmadı. Birkaç ismin daha destek vermesiyle 1 milyon dolarlık sermaye toplandı ve Udemy şirketi tam anlamıyla kurulmuş oldu. Kurulduktan dört yıl sonra şirket büyüdü ve dört milyondan fazla öğrenciye ulaştı. Udemy, günümüzde öğrenci sayısını istikrarlı bir şekilde artırmaya ve dünyanın her yerinden insanlara ulaşmaya devam etmektedir. Bu başarılı platformun sloganı ise: ‘’Her An Her Yerde Udemy’’.
Demet Mutlu
Sırada hepimizin adını en az bir kere duymuş olduğu Trendyol’un hikayesi var. Demet Mutlu liseyi İtalya’da okuduktan sonra eğitim hayatına New York Üniversitesi ekonomi bölümünde devam etmiştir. Bölümü birincilikle bitirdikten sonra Harvard Master Of Business’e kabul edildi fakat master eğitimini yarıda bıraktı çünkü kendi işini kurmak istiyordu. Platformun temelleri ise Demet Mutlu’nun bir arkadaşının internetten sattığı kozmetik ürünlerden etkilenmesi ile atılıyor. Bununla beraber Türkiye’de tekstil ve e-ticaret ile beraber büyük bir boşluk olduğunu da görünce 2010 yılında evindeki küçük bir masada Trendyol’u kuruyor. İlk 16 ayda tam 500 kat değerlenmesiyle beraber aynı yıl içinde 34 milyon dolar sermaye yakalamıştır. 2018 yılında Alibaba Group Trendyol’a ortak olmuş ve yatırımlar yaparak %86,5 ortaklık payı elde etmiştir.
Demet Mutlu, başarılı girişimi sayesinde birçok ödüle de layık görüldü:
2011: Fortune Dergisi “Dünyanın En Güçlü 10 Kadın Girişimcisi” arasında gösterdi. Aynı yıl içerisinde Dünya Ekonomik Forumu tarafından Global Shaper seçildi.
2013: “Business of Fashion” tarafından hazırlanan listedeki tek Türk oldu.
2013: Ekonomist dergisi tarafından yılın girişimcisi seçildi.
‘’Avrupa'da Teknoloji Alanında En İlham Veren 50 Kadın’’, ‘’Fashion 500’’, ‘’Fortune En Güçlü 50 Kadın’’ gibi birçok listede daha yer aldı.
2016: Dünya Ekonomik Forumu tarafından genç küresel lider seçildi.
Hande Çilingir
E-ticaret sitelerinin satış artırımına katkı sağlamaya yönelik hizmet veren, yapay zekâ tabanlı veri analiz sistemi sayesinde müşterilerin gelecekteki seçimleriyle ilgili tahminlerde bulunarak müşterilerin deneyimlerini kişiselleştiren Insider şirketi 2012 yılında Hande Çilingir ve beş ortağı ile kuruldu.
İstanbul Bilgi Üniversitesi’nden birincilik ile mezun olan Çilingir, eğitim hayatına London School of Economics’de devam etti. Yüksek lisansını Şanghay Üniversitesi’nde tamamladıktan sonra Çin’de çalışmaya başladı.
Insıder girişiminden önce Fethiye’de dil kursu açtı. Fakat bu kurumu işletmesi birkaç yıl sürdü. Çünkü e-ticaret alanında yeni çalışmalar yapmak istiyordu. Sıfırdan yeni bir şirket kurmak yerine var olan e-ticaret sitelerine, şirketlerine katkı sağlayacak bir proje geliştirmeye karar verdi ve Insider’ı geliştirdi. Proje yazılım alanında önemli bir girişim olmasının yanında binden fazla marka tarafından da kullanılmakta.
Birçok ülkede ofisleri bulunan Insider, Türkiye’nin unicorn‘u olmuştur. Hande Çilingir ve Insider bunların dışında birçok başarı listesinde yer alarak önemli ödüllere layık görüldü.
Hanzade Doğan Boyner
Doğan Online Şirketler Grubu’nun kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Hanzade Doğan Boyner, London School of Economics'ten mezun olduktan sonra Londra'da finansal analist olarak çalıştı. Daha sonra Columbia Üniversitesi'nde MBA (İşletme yüksek lisans) derecesini aldı ve Türkiye’ye döndü. İlk önce aile şirketi Doğan Boyner’de çalıştı. Daha sonra Doğan Online'ı kurdu. 2001 yılında ise Türkiye’nin ilk e-ticaret platformu Hepsiburada’yı kurdu. Günümüzde neredeyse herkes tarafından bilinen bu platformun kuruluşundan 5 yıl sonra da Nesine'yi kurdu.
Uluslararası olmak üzere birçok forumda konuşmacı olan Boyner, 2019 yılında Forbes dergisi tarafından, “Dünyanın En Başarılı Kadın Teknoloji Girişimcileri’’ listesinde yer almıştır.
Bu ünlü girişimciler isimlerini tüm dünyaya duyurmalarının yanında başarılı girişimleri sayesinde birçok insana ilham kaynağı olmayı başarmıştır.
Ceyda Baş ve Yağmur Ece Nisanoğlu tarafından editlendi.
Kaynakça
“Eren Bali.” Udemy, Accessed 9 Feb. 2024.
“Eren Bali.” Wikipedia, The Free Encyclopedia
Beydili, Ali. “Trendyol’un Kurucusu Demet Mutlu’nun Başarı Hikayesi.” Girişimci Kadınlar Grubu, 10 June 2022
“Hanzade V. DOĞAN BOYNER - Aydın Doğan Vakfı.” Org.tr, Accessed 9 Feb. 2024.
“Hande Çilingir.” Genturkiye.org, Accessed 9 Feb. 2024.
Comments