Cambridge ve Cardiff Üniversitelerinden araştırmacılar, İngiltere’nin güneybatısında yer alan Somerset ve Devon bölgelerinin kuzeyinde bulunan falezlerde fosilleşmiş ağaçlar buldular.
Bitki fosilleri, ağaç kütüğü fosilleri ve kök izlerine rastlayan araştırmacı ekip, Somerset’te “Dünya’nın (şu ana kadar keşfedilen) en eski ormanı”nın izine ulaştılar.
Yaklaşık 390 milyon yaşında olduğu düşünülen ağaçların, Britanya ve Kuzeybatı Avrupa'da Devoniyen Dönemi’nde oluşmuş kalın bir tortul kayaç tabakası olarak tanımlanan “old red sandstone”un doğu kısmını kaplayan geniş bir ormanın parçası olduğu düşünülüyor. Ek olarak, araştırmacılar fosilin bulunduğu bölgenin sadece İngiltere’yi değil Almanya ve Belçika’yı da kapsayan, milyonlarca yıl önce de yarı kurak bir ova olan bir alan olduğunu söylüyorlar. Zaten Almanya ve Belçika’da da benzer fosiller bulunmuştu.
Devoniyen Dönemi, deniz hayvanlarının çeşitlenmeye başladığı ve tohumlu bitkilerin ortaya çıktığı dönem olarak biliniyor. Cambridge Üniversitesi Yer Bilimleri Fakültesi profesörü Neil Davies’e göre “Devoniyen Dönemi Dünya üzerindeki yaşamı kökten değiştirdi. Ayrıca, ağaçlar ve diğer bitkiler kök sistemleri aracılığıyla çökeltilerin dengelenmesine yardımcı olduğundan su ve toprağın birbiriyle etkileşimini de değiştirdi, ancak yine de en eski ormanlar hakkında çok az şey biliniyordu."
Araştırmacılar Hangman Kumtaşı Formasyonları'nda bulunan bu kalıntıların şu ana kadar keşfedilen en eskisi olduğuna inanıyorlar. Yani, Somerset Ormanı, Kahire, New York’ta keşfedilen şu ana kadar rekoru elinde bulunduran ormandan bile yaklaşık 4-5 milyon daha yaşlı.
Böylece Somerset’teki ağaçlar, ABD’nin New York eyaletinde keşfedilen 385 milyon yaşındaki ağaçların rekorunu kırmış oldu.
Araştırmacılar, fosillerin dallarıyla birlikte 2 metreye ulaştığını ve “cladoxylopsida” ağaç türüne ait olduğu sonucuna ulaştı.
Calamophytonlar ilk bakışta palmiyeler benzese de aslında bu iki tür birbirinden oldukça farklı.
Ulusal Tarih Müzesinde bitki fosilleri uzmanı olan Dr. Paul Kenrick de bulunan fosillerin günümüzdeki ağaçlardan bir hayli farklı olduğunu belirtti. Örneğin, modern ağaçların aksine calamophytonların gövdeleri ve dalları ince ve gövdelerinin içi boş. Ayrıca calamophytonlar, yaprak yerine ince dal benzeri yapılar içeriyorlar.
Kenrick’e göre, fosiller, en çok günümüzdeki ağaçlardan Avustralya ve Güney Asya adalarında yetişen “Dicksonia Antarctica”yla benzerlik gösteriyor.
Bulgulara göre cladoxylopsidalar, modern ağaçların ortaya çıkışından önce (385 milyon yıl önce), yaklaşık 5 milyon yıl boyunca karayı domine etmişti. Bu yüzden 2-4 metre uzunluğundaki “calamophyton”lar günümüzdeki ağaçların ”protitipi” olarak adlandırılıyor.
Bu fosiller, milyonlarca yıl önce ağaçların yer şekillerini nasıl oluşturduğu ve dere yataklarını ve kıyı şeritlerini nasıl stabilize ettiği hakkında bilgi veriyor.
Davies, bu ormanın çok garip olduğunu ve günümüzdeki ormanların hiçbirini benzemediğini aktardı. Ayrıca Davies, calamophytonların yetiştiği dönemde çalılık ve çimen olmadığını belirterek bu ağaçlardan çok sayıda dal düştüğü ve bunun çevreye etkisinin büyük olduğunun altını çizdi.
Ek olarak, insanların, İngiltere kayalarının yeterince çalışıldığını düşündüklerini ileten Davies, kayaları dikkatlice incelemenin bu gibi yeni keşifleri beraberinde getirebileceğini vurguladı.
Fosilleri bulan ekibin yazdığı yazı, Jeoloji Derneği Dergisinde yayınlandı. Makale, ağaçların evrimi ve yaşadığımız dünyayı şekillendiren rolleriyle ilgili önemli bilgiler içeriyor.
Sonuç olarak, günümüzden 419-385 milyon yıl önce yaşanan Devoniyen Dönemi’ne ait olan İngiltere’deki ağaçlar günümüzde bilinen “en eski orman”ı oluşturuyor ve ağaçların milyonlarca yıl önceki rollerine ışık tutuyor.
https://cdn.sci.news/images/enlarge11/image_12748_2e-Calamophyton-Forest.jpg
Kaynakça:
“Bilim Insanları Dünyanın En Eski Ormanını Bulduklarını Açıkladı - BBC News Türkçe.” BBC News Türkçe, BBC News Türkçe, 8 Mar. 2024, www.bbc.com/turkce/articles/c51de66ex0ko. Accessed 11 Mar. 2024.
“Earth’s Earliest Forest Revealed in Somerset Fossils.” Phys.org, Phys.org, 7 Mar. 2024, phys.org/news/2024-03-earth-earliest-forest-revealed-somerset.html. Accessed 11 Mar. 2024.
Brosnan, Greg. “World’s Earliest Fossilised Forest Discovered in Minehead, Somerset.” Bbc.com, BBC News, 7 Mar. 2024, www.bbc.com/news/science-environment-68500649. Accessed 13 Mar. 2024.
“Shock Cliff Discovery Reveals Key Stage in Earth’s Development.” The Independent, 6 Mar. 2024, www.independent.co.uk/news/science/archaeology/fossil-forrest-minehead-cliff-butlins-b2508249.html. Accessed 13 Mar. 2024.
Devlin, Hannah. “World’s Oldest Fossilised Trees Discovered along Devon and Somerset Coast.” The Guardian, The Guardian, 6 Mar. 2024, www.theguardian.com/science/2024/mar/06/worlds-oldest-fossilised-trees-discovered-along-devon-and-somerset-coast. Accessed 13 Mar. 2024.
Commentaires