Cemil Reşit Rey’in Mirası Dijital Arşiv Projesiyle Yaşatılıyor

İBB'nin CRR Dijital Arşiv Projesi ile 20. yüzyıl Türk müziğinin en önemli isimlerinden biri olan Cemal Reşit Rey’in sanat mirası yeniden halka herkese sunuluyor. İBB Kültür Dairesi Başkanlığı tarafından ortaya atılan bu kapsamlı proje ile Rey’in eserlerinin geleceğe taşınması ve mirasının bu şekilde korunması amaçlanıyor. Proje kapsamında Cemal Reşit Rey’e ait el yazmaları, konser programları, kişisel notları ve mektupları tasnif edilip dijital ortama taşınarak mirasını yaşatmak ve geniş kitlelere ulaştırmak hedefleniyor. Bunun yanında CRR Konser Salonu çatısı altında yer alan ve yıllar içerisinde gitgide unutulan, veya eksik kalan eserlerin yeniden sanat severlerin karşısına çıkarılmasını amaçlayan projenin hedefleri arasında müzik tarihine de ışık tutmak bulunuyor. Projeyle ilgili tüm çalışmalar müzikolog Dr. Sungu Okan'ın koordinatörlüğünde, müzikolog Aslı Uzdil ve Doç. Dr. Can Okan'ın katılımıyla gerçekleştiriliyor. Dr. Okan, Rey’in eserlerini büyük bir titizlikle derleyip tasnif ederken doktorant Aslı Uzdil ve Doç. Can Okan eserlerin dijitalleştirilmesi ve korunması için çalışmalar yürütüyor. Proje kapsamında eserler üzerinde yapılan derleme çalışmaları sırasında Türk operet sanatının önemli isimlerinden Cemal Reşit Rey’in eserleri arasında en çok dikkat çeken yapıt olarak “Lüküs Hayat” öne çıkıyor. Bu sevilen sahne sanatı operetini ise yine Rey’in imzasını taşıyan ve yakın derecede ilgi çeken “Deli Dolu” adlı eser takip ediyor. Bu sahne yapıtlarının yanı sıra orkestral yapıtlar, solo çalgı müzikleri ve oda müziği eserleri de dikkati çeken eserler arasında bulunuyor. Proje, Rey’in kaybolmuş ve dağılmış eserlerinin yeniden bir araya getirilmesini sağlayarak, müzikseverlere ve araştırmacılara eşsiz bir arşiv sunmayı hedefliyor.

Dr. Sungu Okan’ın yaptığı açıklamalar projenin detaylarını bizlere sundu. Projenin dijitalleştirme süreci hakkında yaptığı açıklamaya göre Cemal Reşit Rey’in müzikal mirasını kapsayan süreç, tüm materyallerin tür, içerik veya ilgili kişiler gibi temel kategorilere ayrılması ile başladı. Aynı zamanda hangi belgelerin ve notaların tamamının korunduğunun, hangi kısımların eksik olduğunun tespit edildiğini ve eksikliklerin giderilme yollarının tartışıldığını belirten Dr. Okan, “Şu anda ise elimizde bulunan belgelerin durumunu daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirebildiğimiz bir aşamadayız.” açıklamasını yaptı. Bu süreç ile beraber sadece Rey’in eserlerini korumakla kalmamakla beraber Türk müziği tarihine de katkıda bulunmak amaçlanıyor. Projenin bu amacı doğrultusunda Dr. Okan projenin “heyecan verici bir görev” olduğu açıklamasında bulundu. Hiç bir detayı atlamadan titiz ve kapsamlı ilerlendiğini belirten Okan, konu ile alakalı sözlerini, “Bu proje ile Cemal Reşit Rey’in eserlerini hem araştırmacılar hem de yeni nesiller için daha erişilebilir kılmayı ve Türk müziği tarihinde önemli bir referans noktası oluşturmayı hedefliyoruz.” ifadesiyle sonlandırdı.

Projenin içeriğinin yanı sıra değinilmek istenen bir diğer ana başlık, dijital arşiv kullanımının yaygınlaştırılması olarak belirlendi. Bunun çıkış noktası ise gelecekte dijital arşivin, interaktif platformlar aracılığıyla geniş kitlelere ulaşabilmesi öngörüsü oldu. Rey’in eserleri üzerine yapılan analizlerin, interaktif derslerin, ya da konserlerin bir parçası olarak mirası, sadece bir arşiv çalışması olarak kalmayarak sürekli gelişen ve yaşayan kültürel bir kaynak haline gelmesi doğrultusunda çalışmalara devam ediliyor. Bu açıklamaları destekleyen Dr. Sungu Okan, “Muhakkak zaman içinde değerli hocamızı sağlığında tanıma şansına erişmiş kişilerle de bağlantıya geçilecek ve katkıları proje içindeki yerini alacaktır.” açıklamasında bulundu.

Kısa zamanda hayata geçirilmesi beklenen Cemal Reşit Rey dijital arşiv projesinin en kısa zamanda severleriyle buluşması bekleniyor.

Şahika Derin Türüt ve Yağmur Ece Nisanoğlu